Niedokrwienie serca i zawał. Definicja i pierwsza pomoc
Zawał mięśnia sercowego to przełomowe wydarzenie w życiu pacjenta. Ten niebezpieczny stan, który bezpośrednio zagraża życiu, istotnie wpływa na funkcję całego organizmu. W dobie łatwego dostępu do informacji wypada nam wiedzieć, czym jest "atak serca" i jak się przed nim bronić.
Skuteczny zabójca
Choroby serca i układu krążenia są głównymi przyczynami zgonów w Polsce. Pocieszająca jest informacja, że w ostatnich latach nastąpiła pewna poprawa sytuacji w zakresie umieralności kobiet i w nieco mniejszym stopniu mężczyzn w następstwie chorób układu krążenia. Najwyższy udział w strukturze zgonów ma choroba wieńcowa, która jest cichym i skutecznym zabójcą. Jest ona także ważnym ogniwem w patofizjologicznej drodze do zawału serca.
W chorobach serca istotna jest indywidualna profilaktyka i umiejętność udzielenia pierwszej pomocy, co przyczynia się do poprawy jakości i długości życia pacjentów.
Kurs anatomii serca
Gdzie leży serce?
W klatce piersiowej, w części centralnej z przesunięciem na stronę lewą. Organ ten ma kształt stożka i jest wielkości pięści dorosłego mężczyzny. Serce zbudowane jest z mięśnia sercowego (mięsień poprzecznie prążkowany serca), tkanki, która pozwala na rytmiczne skurcze. Jest to "worek", który ma cztery jamy: dwa przedsionki i dwie komory.
Tak, ponieważ stanowi turbinę/pompkę, która tłoczy krew do naczyń krwionośnych. Porównałbym serce do stacji załadunkowej. Część pojazdów przybywa tutaj, aby załadować substancje odżywcze i zaraz wyrusza w drogę, by dowieźć posiłek pod wskazany adres.
Wszystkie tkanki naszego organizmu potrzebują składników energetycznych, które czerpią z krwi.
A czym żywi się serce?
Nie, nie pobiera substancji bezpośrednio z krwi, która wypełnia jego przedsionki i komory. Serce posiada własny układ tętnic i żył, które odżywiają mięsień sercowy - są to naczynia wieńcowe. Tętnice odchodzą od aorty (prawa i lewa tętnica wieńcowa), dalej dzielą się na coraz mniejsze naczynia aż do drobnych kapilar. Naczynia włosowate kolejno zlewają się i tworzą coraz większe żyły uchodzące w większości do zatoki wieńcowej.
Kiedy zamknięte zostaje światło naczynia...
powstaje poważny problem. Krew nie może przemieścić się dalej i pewna część tkanki zostaje odcięta od substancji odżywczych i tlenu. Prowadzi to do deficytu, który po dłuższym czasie powoduje obumieranie komórek. Tak oto powstaje zawał, czyli ognisko martwej tkanki serca. Jeśli w krótkim czasie nie nastąpi rekanalizacja, tkanka trwale obumiera. Ognisko martwicze zostaje zastąpione łącznotkankową blizną. Powstaje sztywny plaster, który upośledza pracę pozostałej części mięśnia. Funkcja zamkniętego naczynia wieńcowego nie może być podjęta przez sąsiednią tętnicę. Niestety, w narządzie tym nie mówimy o krążeniu obocznym, czyli alternatywnej drodze transportu krwi. To znacznie ogranicza ochronę przeciwzawałową.
Jak rozpoznać zawał serca?
Serce jest bogato unerwione, dlatego dominującym objawem jest ból. Występuje on najczęściej w klatce piersiowej, za mostkiem. Pacjenci często mówią o promieniowaniu bólu do ramienia lub ręki lewej, lewej części żuchwy czy szczęki. Czasem ból odczuwany jest w okolicy pleców. Ból zawałowy jest: piekący, uciskający, powoduje uczucie "jakby słoń nadepnął na klatkę piersiową". Bólowi często towarzyszy uczucie lęku, potliwość i trudności w oddychaniu.
Pierwsza pomoc!
Jeśli mamy do czynienia z zawałem, liczy się każda sekunda. Jak zareagować?
- zadzwoń jak najszybciej po pogotowie (tel: 999),
- połóż się wygodnie z nogami uniesionymi nieco wyżej,
- staraj się uspokoić oddech, nie wykonuj niepotrzebnych ruchów,
- nie panikuj!
Kto jest narażony na zawał serca?
Zawał jest często powikłaniem zaawansowanej miażdżycy, czyli choroby, w której dochodzi do pogrubienia ścian tętnic wieńcowych. Choroba wieńcowa występuje najczęściej u osób, u których występują podane czynniki ryzyka:
- nadciśnienie tętnicze,
- palenie papierosów,
- wysoki poziom cholesterolu,
- mała aktywność fizyczna,
- otyłość,
- cukrzyca
- i obciążenia rodzinne.
Posty
Mój dziadek miał zawał. Od tego czasu próbuje przekonać rodzine do zmiany trybu życia.
OdpowiedzUsuń