Jak zatamować krwotok?

Krwotok jest powszechnie znany, każdy z nas doświadczył utraty krwi. We wczesnym dzieciństwie krwawiły obtarte kolana, kiedy łapaliśmy zająca. W późniejszym wieku nękały nas nawracające krwotoki z nosa, zazwyczaj przed klasówką z matematyki. Wiek nastoletni nie był łaskawszy, a i dorośli często się ranią: w pracy, w domu, z powodu niezdarności lub zaburzeń grawitacyjnych (%). 

Definicja

Krwotok jest to stan, w którym krew opuszcza światło naczyń krwionośnych. Utrata krwi może być spowodowana chorobą lub urazem.

• zewnętrzny - stan, kiedy krew wydostaje się na zewnątrz ciała przez uszkodzone powłoki skórne,
• wewnętrzny - kiedy krew wydostaje się z naczyń, ale nie wypływa na zewnątrz; wypełnia dostępne przestrzenie wnętrza organizmu człowieka.

• krwotok tętniczy - krew wydostaje się z rany pulsami (zgodnie z rytmem pracy serca), a barwa krwi jest jasno czerwona,
• krwotok żylny - krew sączy się w sposób ciągły, a jej barwa jest ciemna (buraczkowa),
• krwotok włośniczkowy - uszkodzone są drobne kapilary, krew sączy się i nie obserwujemy gwałtownego wypływu krwi.

Ile krwi można stracić?

• do 15% krwi krążącej - brak poważnych konsekwencji, utracona objętość szybko i całkowicie zostaje wyrównana,
• 15 do 30% - pojawia się tachykardia (przyspieszone bicie serca, kołatanie), bladość powłok skórnych, niepokój,
• 30 do 40% - pojawiają się spadki ciśnienia krwi, tachykardia, bladość powłok skórnych, niepokój pacjenta, uczucie słabości, omdlenia; może dojść do wstrząsu w wyniku niedotlenienia tkanek,
• powyżej 40% - bez podjęcia czynności ratunkowych szybko dochodzi do zgonu.

Pierwsza pomoc

1. Zadbaj o swoje bezpieczeństwo i załóż rękawiczki.
2. Oceń stan ogólny pacjenta. Zadbaj o utrzymanie podstawowych czynności życiowych: oddech i akcja serca.
3. Unieś zranioną kończynę powyżej serca.
4. Uciśnij miejsce powyżej rany (powyżej, oznaca miejsce bliżej serca). W tym celu użyj swoich palców, ręki lub jeśli one nie wystarczają, przejdź dalej.
5. Zdezynfekuj ranę używając wody utlenionej. Załóż gruby jałowy opatrunek z gazy (nie wolno stosować waty!).
6. Zabandażuj ranę tak, aby opaska uciskała krwawiące miejsce. Opatrunek nie może być zbyt silny. Jeśli sinieją tkanki poniżej opatrunku, zmniejsz ucisk.
7. Kiedy opatrunek przesiąka, dołóż kolejną warstwę gazików i miejsce owiń następnym bandażem (najlepiej elastycznym). Nigdy nie zdejmuj pierwszego opatrunku!
8. Powiadom Pogotowie Ratunkowe, jeśli krwotok jest silny.

Krwotok z nosa

1. Załóż rękawiczki jednorazowe.
2. Posadź chorego na krześle.
3. Chory powinien pochylić głowę do przodu. UWAGA! Nie stosuje się odchylania głowy do tyłu, krew może spływać do gardła i dróg oddechowych powodując zakrztuszenie lub obturację dróg oddechowych.
4. Poinstruuj pacjenta, aby oddychał ustami.
5. Kiedy chory poczuje w nosie powstającą masę (skrzep), nie wolno jej wydmuchiwać - odnowi to krwawienie.
6. Dla nasilonego krwawienia można zastosować tamponadę - zwiń gazik i zamknij nim światło dziurki nosa, z której wydobywa się krew.
7. Połóż na karku zimny okład, spowoduje to obkurczenie naczyń. Podobny zabieg możesz zastosować w okolicy nosa i czoła.
   
8. Krwotok masywny lub trawjący powyżej 20 minut jest sygnałem do powiadomienia Pogotowia Ratunkowego.