piątek, 2 stycznia 2015

Mleko modyfikowane i preparaty mlekozastępcze

Autor: Unknown • 00:51 • 0 Komentarze


Żywienie sztuczne noworodka lub niemowlęcia powinno być włączone w sytuacji, kiedy karmienie naturalne nie jest możliwe. Przykłada się ogromną wagę w wyborze modyfikowanych preparatów tak, aby zaspokoić wszystkie potrzeby młodego organizmu - pod względem ilości, kaloryczności i składu jakościowego posiłku.


Podstawą żywienia dzieci do czwartego miesiąca życia jest mleko. Optymalnym rozwiązaniem jest żywienie naturalne mlekiem matki. Kiedy jest to niemożliwe, włącza się żywienie sztuczne - mleka modyfikowane. Mleko powinno na dobre zagościć w menu dziecka, do 12 miesiąca życia zaleca się, by stanowiło przynajmniej 40% dziennej wartości energetycznej. Dzieci do lat 3. powinny spożywać takie ilości mleka, by całkowicie zaspokoić zapotrzebowanie na wapń - wynosi ono od 800 do 1000 mg/dobę.
Więcej o karmieniu naturalnym poczytasz w tym poście, a także tutaj.


Mleko modyfikowane

Jak taki preparat powstaje? Są one tworzone na bazie mleka krowiego poprzez rozliczne procesy modyfikacyjne. Wszystkie zabiegi mają udoskonalić preparat, aby najdokładniej odzwierciedlał mleko naturalne. Nie jest to możliwe w 100%, lecz można uzyskać produkt bardzo dobrej jakości.
Wyróżnia się trzy podstawowe okresy, kiedy podawane są inne preparaty:
  • mleko początkowe - podawane jest przez całe pierwsze pół roku życia dziecka. Oznaczone jest cyfrą 1: "Nazwa handlowa 1".
  • mleko następne - oznaczane cyfrą 2. Wprowadzane jest do diety od 7. miesiąca życia, zawiera ono zwiększoną liczbę żelaza. Preparaty wzbogacone w kleik ryżowy (oznaczenie R) lub kleik gryczano-ryżowy (oznaczenie GR) zwiększają poczucie sytości dziecka i nazywane są mieszankami mlecznymi.
  • mleko "Junior" lub preparaty oznaczane cyfrą 3 podawane są po ukończeniu 12 miesiąca życia. Preparaty wzbogacone są w niezbędne składniki mineralne.
  • mleko "4" - rzadko stosowane, podawane są dzieciom po ukończeniu 2. roku życia.


Skład mleka modyfikowanego

Skład gotowych preparatów ma dążyć do składu mleka kobiecego. Udaję się stworzyć dobre mieszanki, które zaspokajają zapotrzebowanie organizmu noworodka czy niemowlęcia. 

Białko - jego ilość zależy od okresu, dla jakiego przeznaczone jest mleko. Stosunek białek serwatkowych do kazeiny jest odwzorowany do składu mleka kobiecego. Niektóre preparaty mogą zawierać częściowo lub całkowicie zhydrolizowane białka (czyli tak, jakby ktoś je pociął na mniejsze kawałki), co ułatwia ich wchłanianie.
Węglowodany - najczęściej stosowana jest sacharoza. Laktozy jest więcej jak w mleku krowim.
Tłuszcze - tłuszcze mleka krowiego zastępowane są przez łatwo trwione i przyswajalne wielonienasycone kwasy tłuszczowe pochodzenia roślinnego; często dodaje się niezbędne wielonienasycone kwasy tłuszczowe (PUFA)
Prebiotyki są to związki białkowe, lipidowe lub węglowodanowe, które mogą stymulować wzrost i aktywność porządanych bakteryjnych szczepów jelitowych. Najczęściej stosuje się oligosacharydy galaktozy lub fruktozy.
Probiotyki to żywe kultury bakteryjne, które korzystnie wpływają na rozwój dziecka. Najczęściej wykorzystywane są szczepy Lactobacillus reuteri, Bifidobacterium lactis (wypierają szczepy patogenne) czy Streptococcus thermophilus (wspomagają trawienie laktozy).
Inne składniki:
  • wapń,
  • żelazo,
  • selen,
  • witamina D i K,
  • nukleotydy,
  • cholina,
  • inozytol,
  • tauryna,
  • karnityna,

W preparatach modyfikowanych zmniejszona jest zawartość sodu, potasu i chloru.

Preparaty mlekozastępcze

W żywieniu sztucznym stosuje się także preparaty mlekozastępcze początkowe i następne. Są one produkowane na bazie izolatów białka sojowego, białek serwatkowych lub zawierają mieszaninę wolnych aminokwasów (cegiełek, z których budowane jest białko). Nie każde dziecko powinno przyjomwac takie posiłki. Preparaty mlekozastępcze są niezbędne w przypadku konieczności zastosowania diety eliminacyjnej (np. przy nietolerancji laktozy).

Piśmiennictwo
1. Krawczyk M., Propedeutyka pediatrii. PZWL, Poznań 2002.
2. Jankowski A. (red.), Żywienie sztuczne [w:] Kompendium pediatrii praktycznej. Cornetis, Wrocław 2010, 585-594.